Active or relaxing? The Wadden Sea UNESCO World Heritage Site will inspire you to step out of your comfort zone. Blokarting over the beach or kite surfing near the Afsluitdijk. Roam carefree on the beach or take a stroll through the hinterland. Sustainable festivals and farmers’ markets. Nocturnal promenades and salty food excursions. The Wadden is your oyster!
Met het blote oog is het moeilijk te zien, maar de bodem van deze omgeving ligt laag. Op sommige plekken, zoals hier bij het dorpje Ried, gaat het om een paar centimeter, maar er zijn in de buurt kommen die wel 30 centimeter lager liggen dan twintig jaar geleden.
Die bodemdaling is een belangrijke reden dat er een nieuw gemaal komt, dat het witte gemaal dat je verderop aan de Rie ziet liggen zal vervangen. Zowel de oude als de nieuwe kunnen 140 kubieke meter water per minuut naar hoger gelegen gebieden afvoeren bij hoge waterstanden. Ook doet het gemaal dienst bij stortbuien, die steeds vaker voorkomen.
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp, land dat alleen gebruikt kon worden om van gras hooi te maken en aan het vee te geven.
Een jaar of vijf geleden bleek renovatie van het gemaal nodig, maar dat bleek lastig, omdat de vijzels diep genoeg moeten zijn als de bodem nog verder zakt. Daarom besloot Wetterskip Fryslân om een hele nieuwe te laten maken, die ook op verdere bodemdaling is berekend.
Hoe het komt dat de bodem is gedaald? Zout- en gaswinning. Vanaf 2004 is op een handvol locaties hier in de omgeving namelijk gas uit de bodem gewonnen. Toen bleek dat de bodem meer daalde dan was verwacht, is daarmee gestopt. Bij Tzummarum en Sexbierum is lange tijd zout uit de bodem gehaald, maar nu wordt overgestapt op winning uit de bodem van de Waddenzee. De bedrijven die de stoffen winnen, Vermillion en Frisia Zout, betalen mee aan gemalen als deze om de waterhuishouding te regelen.
Ingesproken door: Beeldend kunstenaar Rob Sweere zit al sinds 1989 in het vak. Hij werkt met permanente monumentale installaties in de publieke ruimte en maakt tijdelijke installaties voor tentoonstellingen en festivals. Wereldwijd werkt Rob met groepen mensen.
Zo heeft hij Joop Mulder leren kennen tijdens Oerol. “Joop dacht op een schaal waarop ik zelf ook graag denk, maar die in de visie van anderen niet of weinig voorkomt. Samen met Joop kon je echt tot de max denken. Hij was niet bang en gaf vertrouwen. Jammer dat velen in onze omgeving niet zo onbevangen durven te dromen en ervoor te gaan. Ik zal Joop missen als dromer en als reisgenoot in deze maatschappij.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laag...
Hotel Bistro De Oude Smidse is located in an attractive old forge in the picturesque village of Westernieland.
D. Wierengastraat 36
9969 PD Westernieland
Remains of the Atlantic Wall in Harlingen
Remains of the Atlantic Wall in Harlingen
The bunkers at Harlingen were part of the Atlantic Wall: the more than 6,000-kilometer-long German defense line from Norway to Spain. The Atlantic Wall is one of the largest structures of the 20th century.
The line was built during the Second World War between 1942 and 1945 to prevent an Allied invasion of the Western European mainland from the sea. The Atlantic Wall was a series of separate smaller and larger support points that could give each other fire support.
In many cases they consisted of bombproof bunkers, sometimes with a wall and roof thickness of at least two meters of reinforced concrete. Due to a lack of labour, equipment and fuel, only 510 bunkers of the planned 2000 had been built in the Netherlands. In the English Garden in Harlingen is a German bunker that was part of the Atlantic Wall. It concerns a Communications Command Post with which the Germans coordinated the Frisian coastal defences.
The bunkers at Harlingen were part of the Atlantic Wall: the more than 6,000-kilometer-long German defense line from Norway to Spain. The Atlantic...