Fietsroute Stelling Kornwerderzand



Door de aanleg van de Afsluitdijk werden de marinebasis in Den Helder en Vesting Holland kwetsbaar voor een aanval over land vanuit het (noord)oosten. Voor de bescherming van ‘Vesting Holland’ wil het departement van Oorlog dan ook dat er extra versterkingen op de Afsluitdijk bij de spuisluizen komen. Om deze reden zijn de vestingwerken, de kazematten, gebouwd. Zowel op Kornwerderzand als bij
Den Oever.

De Wonsstelling
Het ontwerp is van de Genie en bestaat uit verspreid liggende kazematten me…

Door de aanleg van de Afsluitdijk werden de marinebasis in Den Helder en Vesting Holland kwetsbaar voor een aanval over land vanuit het (noord)oosten. Voor de bescherming van ‘Vesting Holland’ wil het departement van Oorlog dan ook dat er extra versterkingen op de Afsluitdijk bij de spuisluizen komen. Om deze reden zijn de vestingwerken, de kazematten, gebouwd. Zowel op Kornwerderzand als bij
Den Oever.

De Wonsstelling
Het ontwerp is van de Genie en bestaat uit verspreid liggende kazematten met elk een aparte functie. Voor de verdedigingswerken op de Afsluitdijk lag op het Friese vasteland de Wonsstelling. Deze stelling liep van de zuidrand van Makkum langs de Melkvaart, de oostrand van Wons en langs de Gooiumervaart naar de oostrand van Zurich. De totale lengte bedroeg ongeveer 7 km. De Wonsstelling bestond uit eenvoudige veldversterkingen gebouwd van hout en aarde. In de meidagen moesten de Duitsers voorbij beide stellingen komen om de Afsluitdijk in te nemen. De Wonsstelling viel, maar Stelling Kornwerderzand hield – als enige Nederlandse verdedigingslinie – stand tot de capitulatie.

Kazemattenmuseum 
In Kornwerderzand vind je nu het Kazemattenmuseum. Om hier te komen moet je ussen de knooppunten 52 en 59 een stukje de Afsluitdijk op te fietsen totdat je bij Kornwerderzand komt.

Sights on this route

Starting point: Kazemattenmuseum Kornwerderzand
Afsluitdijk
8752 TP Kornwerderzand
1

Kazemattenmuseum

On Kornwerderzand at the head of the Afsluitdijk are the famous casemates, largely hidden under sand. Within the metre-thick walls, the period before and from May 1940 is revived.

Kazemattenmuseum
2

Afsluitdijk Wadden Centre

On the Afsluitdijk causeway, at Kornwerderzand, you will find a remarkable building resembling a foaming wave, breaking on the causeway wall: this is the Afsluitdijk Wadden Centre.

Afsluitdijk Wadden Centre
45
74
52
70
3

Verzetsmonument Makkum

Tijmen and Aart van den Berg are remembered at the monument on the quay in Makkum. During the Second World War, the two brothers had an eel smokehouse, which also served as a cover for their acts of resistance.

Verzetsmonument Makkum
56
01
02
07
03
87
4

Monument Lockheed Hudson

In the night of 5 to 6 July 1944, the Lockheed Hudson of the 161 Squadron was en route with four secret agents to the Appelsche Heide dropping zone near Nijkerk. A German night fighter intercepted the aircraft and it crashed into the IJsselmeer.

Monument Lockheed Hudson
24
5

Wons

Het dorp Wons speelde een belangrijke rol tijden de inval van het Duitse leger in 1940. Dit had te maken met haar legging tegenover de Afsluitdijk. De Wonsstelling was de laatste hindernis voordat de Duitse troepen de Afsluitdijk bereikten.

Wons
6

Monument Wons

In Wons staat het monument voor het Canadese regiment Queen's Own Rifles of Canada. Dit regiment was verantwoordelijk voor de bevrijding van Wons op 16 april 1945.

Monument Wons
55
95
53
7

War Plaque Zurich

From Leeuwarden, one of the Canadian battalions rushed west to liberate Harlingen. They did not get any further than Franeker that Sunday afternoon, April 16.

War Plaque Zurich
59
31
End point: Kazemattenmuseum Kornwerderzand
Afsluitdijk
8752 TP Kornwerderzand

Directions

Starting point: Kazemattenmuseum Kornwerderzand
Afsluitdijk
8752 TP Kornwerderzand

Enkele kilometers uit de Friese kust liggen de beroemde kazematten van Kornwerderzand op de Afsluitdijk. Het is de enige plek in Europa waar in de meidagen van 1940 de Duitse Blitzkrieg vastliep. Slechts 225 Nederlandse soldaten wisten zo’n 17.000 Duitsers tegen te houden. Deze fietsroute voert je langs zowel de Wonsstelling en de stelling Kornwerderzand waarbij je even terug gaat naar de meidagen van 1940. 

End point: Kazemattenmuseum Kornwerderzand
Afsluitdijk
8752 TP Kornwerderzand
  • 45
  • 74
  • 52
  • 70
  • 56
  • 01
  • 02
  • 07
  • 03
  • 87
  • 24
  • 55
  • 95
  • 53
  • 59
  • 31

Don't miss a thing!

Receive the latest news, the best stories and the best routes from VisitWadden.