Oorlogsgeschiedenis Den Helder



Den Helder heeft als stad erg zwaar geleden onder de Tweede Wereldoorlog en werd zelfs de meest gebombardeerde plaats van Nederland. Nu de zwarte bladzijde van de Tweede Wereldoorlog steeds verder achter ons ligt komen er nieuwe impulsen om de herinnering aan deze zware maar belangrijke periode in onze geschiedenis levend te houden.

Sights on this route

Starting point: Fort Kijkduin
Admiraal Verhuellplein 1
1789 AX Huisduinen
1

Fort Kijkduin

Fort Kijkduin is originally build to defend Den Helder against enemies who wanted to invade the Den Helder sanddike. In 1996 the fortress was thoroughly restored. Nowadays you can visit the fortress and you will find a North Sea aquarium and a zoological exhibition with the skeleton of Chris the Whale. Guided tours: All weekends and holidays at 11:00, 13:00 and 15:00 hours.

Fort Kijkduin
2

Defence line of Den Helder

The 'Stelling of Den Helder' is one of the oldest stll presence military defensive lines in the Netherlands. The 'stelling' is build in commisioned by Napoleon as a protection of navy base Willemsoord. The city of Den Helder got his shape because of the 'Stelling' which is still seeable in the landscape. The 'Stelling of Den Helder' is very important for the authenticity and identity of Den Helder.

Defence line of Den Helder
3

"Fortwachtershuis"

Sleeping in the house of Fort Kijkduin, the Fortwachters house in Huisduinen. Fort Kijkduin is part of the defence line of Den Helder, a unique heritage, includes six fortresses.

"Fortwachtershuis"
4

“Kroontjesbunker” (FL250)

The FL250 was nicknamed 'Kroontjesbunker' because of the shape of the tower. In the bunker the flight movements of aircraft were coordinated. This bunker is located in a nature reserve.

“Kroontjesbunker” (FL250)
5

Atlantikwall Centre

For years, the Administration Building or 'Old Casino' in Huisduinen was a controversial reminder of the war history of the city of Den Helder. But now that this period is further behind us, new impulses are coming to keep the memory of this meaningful period in our history alive. In the elongated exhibition space the visitor can get acquainted with the chronological course of the Second World War, the geography and form of the Atlantic Wall and stories and events from the war history.

Atlantikwall Centre
6

Fort Erfprins

Fort Erfprins is a nineteenth-century fortress west in the city of Den Helder. With an area of ??49 ha. Erfprins is the largest fortress in the Netherlands.

Fort Erfprins
7

Oude Rijkswerf Willemsoord

The unique Willemsoord complex, formerly the shipyard and maintenance site for the Royal Navy, is now a beautiful monumental part of Den Helder, which gradually evolves into an open city. The restoration of Willemsoord has seized a large number of years with the result of a wonderful cultural heritage. Willemsoord houses a variety of entrepreneurs and nautical and cultural institutions. A visit to Willemsoord guarantees a nice day out!

Oude Rijkswerf Willemsoord
8

H.W.N. Helder Willemsoord Nieuwediep

H.W.N. is an watersport organization, with 120 berths in the nautical heart of Den Helder. Situated next to a big shipyard, right next to the harbor for offshore, fishing and navy, there is always something to see or do around here. We have a nice wooden building with a cantina and sanitation. During the summer, the harbormaster will be there to welcome you and be at your service.

H.W.N. Helder Willemsoord Nieuwediep
9

Navymuseum Den Helder

The Navy Museum is now a maritime interactive learning center for all ages. The latest addition to the museum is the home of the bridge ex-hr.ms. de Ruyter: Meet the guided weapon frigate and his crew and learn all about the 3-D radar! The Navy Museum also has possiblities for meetings. You can also visit a dutch submarine.

Navymuseum Den Helder
01
10

Fort Harssens

Within the Stelling Den Helder, it was decided that an armored coastal fort had to be built on the sandbank Harssens. It wouldn't be the only armored coastal fort, but it would be a unique one in shape and execution. To man the fort, a new regiment was established. Fort Harssens is unique because of the biggest canons that have ever been put on top of a fort. In two domes, there were two canons each with a diameter of 30,5 cm (12'', 1'). Directed at navigation channel Molengat, they could propel objects up to 7 kilometers away. De domes were moved by hydraulics en could turn 360 degrees.

Fort Harssens
11

Fort Dirksz Admiraal

Fort Dirksz Admiraal was built in 1812-1813 as the middle fort in the Stelling van Den Helder. The fort is named after the former mayor of Monnickendam, Cornelis Dirkszoon, who was admiral of the North Holland fleet during the Eighty Years' War. In an advanced position, in what was then still a swamp area, both Fort Oostoever and Fort Erfprins could be protected from this fort. During the Second World War, the German occupier made use of the fort by building an anti-aircraft battery on it. This is still completely present. The fort was used by the Royal Netherlands Army during the Cold

Fort Dirksz Admiraal
20
End point: RK Begraafplaats St. Jozef
Jan Verfailleweg
1784 BR Den Helder

Directions

Starting point: Fort Kijkduin
Admiraal Verhuellplein 1
1789 AX Huisduinen

1. We beginnen de route bij Fort Kijkduin. Dit fort is onderdeel van de Stelling Den Helder, en deze stelling is een van de oudste nog aanwezige militaire verdedigingslinies in Nederland. Het is namelijk in opdracht van Keizer Napoleon Bonaparte gebouwd ter bescherming van de Marinewerf Willemsoord, waar we later in deze tocht ook nog langs komen.

2. Den Helder maakte deel uit van de Atlantikwall, die door de Duitse bezetter gebouwd werd in de 2de Wereldoorlog. Deze meer dan 5000 kilometer lange verdedigingslinie liep van Noorwegen tot Spanje. In de restanten van een indrukwekkend gebouw uit deze periode is hét Atlantikwall Centrum gevestigd. In het Atlantikwall Centrum wordt het verhaal vanuit verschillende perspectieven verteld. 

3. Ook Fort Erfprins is onderdeel van de Stelling Den Helder. In de Tweede Wereldoorlog werd ook dit fort bezet door het Duitse Leger en Marine. Zij verbouwden de pas verbeterde kustbatterij om naar een FLAK-batterij (luchtafweer). Deze FLAK-batterij gaf de Engelse Luchtmacht dusdanig veel hinder bij hun pogingen om de Rijkswerf Willemsoord te bombarderen, dat men besloot om deze batterij eens van een gericht bombardement te voorzien.

4. Vanaf Fort Erfprins vervolgen we onze tocht richting het oosten. Onderweg, en door heel Den Helder, zult u herdenkingsstenen tegenkomen. Deze stenen worden door heel Den Helder geplaatst in de stoep voor het voormalige woonhuis van Joodse slachtoffers of Verzetsstrijders vanwaar ze werden gedeporteerd of vermoord in de Tweede Wereldoorlog.

5. Aan de rechterkant, voor het huis van Molengracht 7, zijn vier herdenkingsstenen geplaatst.

6. De Willemsoord was een rijkswerf, en ook deze werf hebben we te danken aan Napoleon Bonaparte. Hij gaf in 1811 de opdracht om de grootste marinebasis met werf van Nederland te bouwen. In 1822 werden de eerste bouwwerken voltooid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ook deze werd bezet door de Duitsers, en maakte veel gebruik van de werf. Hierdoor werd het een belangrijk doelwit voor bombardementen. Hierbij vielen tientallen doden, waar op het terrein een monument voor is geplaatst.

7. Ook Fort Westoever behoort tot de Stelling Den Helder, en is rond 1825 gebouwd om het net aangelegde Noord-Hollands kanaal te verdedigen tegen aanvallen op de haven van Den Helder. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwden de Duitsers een telefoon- en schuilbunker naast het fort. In 1954 is het fort overgenomen door de Koninklijke Marine. Zij bouwden in het fort een noodstroom dieselcentrale.

8. Dit fort werd in 1812 gebouwd door de Fransen onder de naam l’Ecluse. In 1814 kreeg het fort de naam Dirksen Admiraal, vernoemd naar Cornelis Dirkszoon, de burgemeester van Monnickendam tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Bij Fort Dirks Admiraal bevindt zich in een Duitse M151 Bunker het Bunkermuseum, (Helders Oorlogsmuseum).

9. We eindigen deze route bij deze begraafplaats om stil te staan bij de gevolgen van de oorlog. RK Begraafplaats St. Jozef is een algemene begraafplaats die nog steeds in gebruik is. Deze begraafplaats heeft een paar bijzondere gedeelten. Hier rusten namelijk ook slachtoffers van de Eerste- en Tweede Wereldoorlog, waaronder slachtoffers van bombardementen en Joodse inwoners die tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Den Helder vervoerd zijn naar de concentratiekampen.

End point: RK Begraafplaats St. Jozef
Jan Verfailleweg
1784 BR Den Helder
  • 01
  • 20

Don't miss a thing!

Receive the latest news, the best stories and the best routes from VisitWadden.