Greppels en scharren

De ‘smakmethode’  

Als je vanaf de zomerdijk richting de zeedijk kijkt, zie je een patroon van stroken grasland en greppels. Om vroeger het land te ontwateren, werd de kwelder in scharren verdeeld met tussen elke schar een greppel.   Deze scharren werden voor een schappelijke prijs verhuurd zodat nagenoeg ieder gezin uit Peazens hier minstens één schaap kon laten grazen. Opvallend is dat de afstand tussen twee greppels steeds acht tot tien meter is. Ze werden waarschijnlijk aangelegd volgens de ‘smakmethode’. Dit ging als volgt: twee arbeiders werkten parallel aan het graven van een greppel. De grond werd in het midden ‘gesmakt’  

De mannen konden de grond niet verder dan vier tot vijf meter gooien, waardoor de akkers een afstand van ongeveer acht tot tien meter kregen. Zo ontstonden er bolle akkers. Ook wel ekers genoemd. In Friesland wordt al vanaf het begin van de 16de eeuw het buitendijkse land gebruikt als weiland en hooiland. In oude belastingregisters werd dit aangegeven met de term ‘gras upt werp’. Een ‘gras’ was de hoeveelheid weiland die een koe in de zomer nodig had. Het woord ‘werp’ verwijst naar het door de zee opgeworpen land. Op de afgebeelde hoogtekaart is de greppelstructuur goed te zien.  

Deze bezienswaardigheid is onderdeel van de Wandelroute Peazemerlannen van It Fryske Gea. Klik hier voor de volledige route.