Ontdek het militaire erfgoed van Vlieland

Al in 1666 kreeg Vlieland te maken met oorlogsgeweld. Tijdens de Tweede Engelse Zeeoorlog viel een Engelse vloot zo’n 150 Nederlandse koopvaardijschepen aan. Minstens 2000 mensen kwamen om bij deze vergeten ramp. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Duitsers hun sporen achtergelaten in het waddenlandschap. In de duinen ligt nog een complete bunkerstelling, Stelling 12H. Ga op excursie en ervaar hoe het leven er in dit complex heeft uitgezien.

  • Waddencentrum De Noordwester

    In de De Noordwester vind je wrakvondsten uit lang vergeten oorlogen.

    Waddencentrum De Noordwester
  • Oorlogs monument Vlieland

    Begraafplaatsen vertellen veel verhalen. Zoals de jaartallen op de stenen van de gevallen militairen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

    Oorlogs monument Vlieland
  • Expo Meteo Vlieland

    Breng een bezoekje aan de oude Meteo-toren op het militaire kampement op Vlieland met zijn expositie van oude meteo-instrumenten.

    Expo Meteo Vlieland
  • De Vlielander Kaasbunker

    Proef de enige echte bunkerkaas, gemaakt in een restant van de Atlantikwall.

    De Vlielander Kaasbunker
  • Museum Tromp’s Huys

    Ontdek het indrukwekkende maritieme verleden van Vlieland in het oudste pand van het eiland.

    Museum Tromp’s Huys

Opgesloten op het kleinste Waddeneiland van Nederland

Tijdens de oorlog kwam de Duitse bezetter met man en macht naar Vlieland. Ruim 1000 Duitsers tegen slechts 500 eilanders. De inwoners zaten letterlijk opgesloten op hun eiland.

Lees het verhaal

Een grote ingreep in een klein waddenlandschap

Duitsland bezette in de zomer van 1940 de hele West-Europese kust. Strategische plekken werden verdedigd. De aan- en afvliegroutes van Britse bommenwerpers op weg naar Duitsland liepen voornamelijk boven Noord-Nederland. Vanaf deze frontlinie konden de bommenwerpers al boven Nederland worden tegengehouden en worden neergeschoten. Vlieland, hoe klein ook, was hier onderdeel van.

De kuststreek werd daarnaast versterkt om een eventuele geallieerde invasie van zee af te kunnen slaan. De hele West-Europese kust moest een onneembare vesting worden. Het was volgens de Duitsers echter onwaarschijnlijk dat de Nederlandse kust zou worden gebruikt als landingskust voor een geallieerde raid. De Vliestroom, tussen Vlieland en Terschelling was wel een bevaarbare route voor vijandelijke schepen en moest dus worden verdedigd. Deze situatie en ook het landschap hebben bepaald waar de Duitsers uiteindelijk hun verdedigingspunten hebben geplaatst. ​

Vrij zicht tot Texel

Aan de oostkant van het eiland had de Nederlandse marine in 1917 al een stelling gebouwd. Deze breidden de Duitsers uit naar in totaal 56 bouwwerken. In het meest westelijke duingebied van Vlieland werd een compleet nieuwe batterij gebouwd. Dit duincomplex had een gemiddelde hoogte van tien meter. Vanaf hier had je vrij zicht tot Texel en over de rest van het eiland. Daarom werden hier ook radarinstallaties geplaatst, om zo naderende geallieerde vliegtuigen zo snel mogelijk te kunnen detecteren.

Duingebieden vormden een natuurlijke habitat voor bunkers van de Atlantikwall. Bouwputten konden hier snel worden gegraven, waarna het beton kon worden gestort. Daarna werd alles overdekt met zand. Het duingebied was dus een voordeel waarin bunkers vlug te bouwen én te camoufleren waren. Het landschap bracht echter ook talloze nadelen voor de Duitsers met zich mee. De West-Batterij bevond zich ruim tien kilometer van het dorp in een actief stuivend duingebied. De aanvoer van materialen was daarom lastig.

(tekst gaat verder onder foto's)

57 bouwwerken

Om materialen gemakkelijker aan te kunnen voeren werd het bestaande zandpad vervangen door een klinkerpad. In het duingebied wandel of fiets je hier en daar nog steeds over zo’n bunkerweg. Ondanks de moeilijke omstandigheden wisten de Duitsers ook hier binnen twee jaar ruim 57 betonnen en stenen bouwwerken te bouwen. Met de bouw van de verschillende stellingen werd een zware industriële ingreep gedaan in het bestaande waddenlandschap van Vlieland. Iets wat je tegenwoordig nog steeds op verschillende plekken terugziet.

  • Atlantikwall in het Waddengebied

    De Atlantikwall veranderde het landschap van de Waddeneilanden en tekende de Waddenkust. Het verhaal achter dit fascinerende erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog kunt u nu zien en beleven.

    Atlantikwall in het Waddengebied
  • Meer over het militaire erfgoed

    Hét militair erfgoed van het waddengebied ontdek je hier. Ga mee op een spannende zoektocht langs toegankelijk gemaakte bunkers en musea. En beleef de indringende verhalen achter dit fascinerende erfgoed.

    Meer over het militaire erfgoed

Mis niets!

Ontvang het laatste nieuws, de mooiste verhalen en de leukste routes van VisitWadden.