Duisternis bij Dark Sky Park Lauwersmeer

Categorieën

Boswachter Jaap Kloosterhuis is woonachtig in het Waddengebied én al vanaf jongs af aan geïnteresseerd in dit gebied. Jaap is werkzaam voor Staatsbosbeheer en neemt ons mee naar zijn standplaats het Nationaal Park Lauwersmeer. Hij vertelt ons waarom mensen donker vaak associëren met griezelig, hoe duisternis op onze ogen werkt én waar zijn passie voor natuur vandaan komt.

Leestijd: ongeveer 10 minuten

Dark Sky Park Lauwersmeer

Eén van de donkerste plekken van Nederland vind je bij het Nationaal Park Lauwersmeer. Sinds 2016 mag het park zich dan ook Dark Sky Park Lauwersmeer noemen. Voor Nederlandse begrippen is het hier namelijk écht heel donker. En dat is om een heel eenvoudige reden: op deze 9000 hectare woont bijna niemand. Daarom is er in dit gebied ook weinig behoefte aan kunstlicht. Daardoor ervaar je hier nog de echte duisternis. Sterren, de Melkweg én als je een beetje wegwijs bent in de sterrenhemel dan zijn zelfs de planeten Mars, Jupiter en Saturnus zichtbaar.

Onverwachts veel te zien in het donker

De meeste mensen associëren donkerte met iets griezeligs. ''We zijn erg gewend aan licht, waardoor de meeste mensen na 10 seconde hun zaklamp al aan doen'', vertelt boswachter Jaap. Zo kun je in het Dark Sky Park met een gids op pad, voor de ultieme belevenis. Tijdens deze tocht is het niet toegestaan om een zaklamp of een telefoon aan te doen, want je ogen moeten erg wennen aan het duister. Zijn je ogen eenmaal gewend, dan kun je onverwachts veel zien in het donker. Wist je dat het wel 20 minuten duurt voordat dit een beetje opgang komt?

Zee van licht

In Nederland zie je het gebruik van kunstlicht steeds meer toenemen. Dit heeft gevolgen voor de natuur. De natuur en de aarde volgen een vast ritme. Zo heb je een dag en nacht cylus, maandcyclus en wisseling van de seizoenen. Deze worden verstoord met kunstlicht. Dit heeft veel invloed op zowel mens als dier. De hormoonhuishouding van zowel mens als dier wordt deels aangestuurd door licht. Kunstlicht kan dit erg in de war brengen. Daarom is Jaap onder andere bezig om het belang van zogenaamd ‘duisternis vriendelijk licht’ uit te leggen in de omgeving. “Het grootste succes hier in dit gebied is de kazerne van de landmacht, dat was letterlijk een zee van licht. We hebben voortdurend gesprekken gehad met defensie, die echt wel gek van ons werden.'' Inmiddels heeft de kazerne duisternis vriendelijk licht, wat inhoudt dat de hoeveelheid uitstralend licht met ruim 80 procent is afgenomen. Tegelijkertijd is de hoeveelheid licht op de grond, de plek waar zij het nodig hebben, juist toegenomen. ''Ik vind dit een mooie ontwikkeling, want als je begint over Dark Sky dan zijn mensen heel sceptisch. Ze verwachten dat wij willen dat alle lichten uitgaan, maar daar gaat het niet om. Ons motto is: kunstlicht is een zegen, maar overbodig kunstlicht is ook ongewenst kunstlicht.''

Rust en weidsheid

Jaap woont zelf in het Waddengebied. Voor hem is het Waddengebied het meest waardevolle gebied wat we in dit deel van Europa hebben. ''Voor verschillende soorten vogels is het Waddengebied ontzettend belangrijk”, vertelt Jaap. Deze vogels zijn afhankelijk van de Waddenzee. Tijdens hun trekperiode verblijven ze namelijk in het Waddengebied. Niet alleen vogels die komen overwinteren, ook vogels die zomergast zijn en in het gebied komen broeden. De noordkust van Duitsland, Denemarken en Nederland spelen hierin een belangrijke rol. ''Daarnaast kan ik ook erg genieten van de rust en de weidsheid van het Waddengebied. Die rust is belangrijk, maar ook kwetsbaar. Het is dan ook een gebied waar we verstandig mee om moeten gaan,'' vertelt Jaap.

 

Over boswachter Jaap Kloosterhuis

Jaap Kloosterhuis is boswachter bij Staatsbosbeheer in het Nationaal Park Lauwersmeer. Jaap is inmiddels 13 jaar werkzaam voor Staatsbosbeheer. ''Ik geniet van dit hele mooie gebied, wat nog steeds voortdurend in ontwikkeling is. Al vanaf jongs af aan had ik interesse in dit gebied, ik sloot mij dan ook aan als vrijwilliger natuurgids van Staatsbosbeheer.''

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Staatsbosbeheer

Verder lezen? - Ontdek ook deze verhalen in samenwerking met Staatsbosbeheer

Mis niets!

Ontvang het laatste nieuws, de mooiste verhalen en de leukste routes van VisitWadden.