Winsum
De twee molens van het dorp staan allebei in Winsum en ook nog behoorlijk dicht bij elkaar. De Vriendschap is een koren- en pelmolen.
(dit verhaal hoort bij de wandelroute Winsum)
De twee molens van het dorp staan allebei in Winsum en ook nog behoorlijk dicht bij elkaar. De Vriendschap is een koren- en pelmolen. Met een pelmolen wordt gerst tot gort gepeld door het kaf van de graankorrel te scheiden. Lange tijd was gort in Nederland een veel gegeten maaltijdbasis. De gepelde korrels moesten eerst twaalf uur weken en vervolgens een uur worden gekookt. Dat is nog eens wat anders dan de snelkookrijst van nu. Als de wieken draaien, is De Vriendschap van binnen te bezichtigen.
Groningen zo plat als een pannenkoek? Dat zeggen alleen mensen die er nog nooit zijn geweest. Ontdek het mooiste dorp van...
Kom naar het familiemuseum van Texel en ervaar de stoere wereld van het strandjutten. Er is van alles te zien én te beleven,...
Pontweg 141 A
1796 MA De Koog
De Stormvogel is een achtkante stellingmolen met een functie van koren- en pelmolen. Het is een markante molen aan de dorpsrand...
Molenweg 67
9919 AG Loppersum
Rustig uitwaaien op deze buitendijkse kwelders? Dit gebied is een zeer populaire attractie voor vogels, een slordige miljoen...
Noorderleeg 5 A
9074TG Hallum
Eeuwenlang werden in Nederland kleine industriemolens gebruikt bij kleine bedrijven, ze verdwenen geruisloos. De David is...
Schoolstraat 4
9989 AG Warffum
Het prachtige gedicht 'Graanland' door Waddengoud-dichter Gritter. Stop even met alles wat je doet en geniet.
Den Andel
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Cookies handmatig instellen(beluister hier het audioverhaal)
Met het blote oog is het moeilijk te zien, maar de bodem van deze omgeving ligt laag. Op sommige plekken, zoals hier bij het dorpje Ried, gaat het om een paar centimeter, maar er zijn in de buurt kommen die wel 30 centimeter lager liggen dan twintig jaar geleden.
Die bodemdaling is een belangrijke reden dat er een nieuw gemaal komt, dat het witte gemaal dat je verderop aan de Rie ziet liggen zal vervangen. Zowel de oude als de nieuwe kunnen 140 kubieke meter water per minuut naar hoger gelegen gebieden afvoeren bij hoge waterstanden. Ook doet het gemaal dienst bij stortbuien, die steeds vaker voorkomen.
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp, land dat alleen gebruikt kon worden om van gras hooi te maken en aan het vee te geven.
Een jaar of vijf geleden bleek renovatie van het gemaal nodig, maar dat bleek lastig, omdat de vijzels diep genoeg moeten zijn als de bodem nog verder zakt. Daarom besloot Wetterskip Fryslân om een hele nieuwe te laten maken, die ook op verdere bodemdaling is berekend.
Hoe het komt dat de bodem is gedaald? Zout- en gaswinning. Vanaf 2004 is op een handvol locaties hier in de omgeving namelijk gas uit de bodem gewonnen. Toen bleek dat de bodem meer daalde dan was verwacht, is daarmee gestopt. Bij Tzummarum en Sexbierum is lange tijd zout uit de bodem gehaald, maar nu wordt overgestapt op winning uit de bodem van de Waddenzee. De bedrijven die de stoffen winnen, Vermillion en Frisia Zout, betalen mee aan gemalen als deze om de waterhuishouding te regelen.
Ingesproken door:
Beeldend kunstenaar Rob Sweere zit al sinds 1989 in het vak. Hij werkt met permanente monumentale installaties in de publieke ruimte en maakt tijdelijke installaties voor tentoonstellingen en festivals. Wereldwijd werkt Rob met groepen mensen.
Zo heeft hij Joop Mulder leren kennen tijdens Oerol. “Joop dacht op een schaal waarop ik zelf ook graag denk, maar die in de visie van anderen niet of weinig voorkomt. Samen met Joop kon je echt tot de max denken. Hij was niet bang en gaf vertrouwen. Jammer dat velen in onze omgeving niet zo onbevangen durven te dromen en ervoor te gaan. Ik zal Joop missen als dromer en als reisgenoot in deze maatschappij.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese...
Nieuweweg
8811 HJ Ried
Om 5:00 uur op 2 mei 1945 rukte de B- Company van The Irish Regiment onder leiding van majoor Elden op vanuit het dorp Weiwerd...
Geefsweersterweg 2
9937 TC Meedhuizen
Achter de dijk aan de kant van het Lauwersmeer ligt het Korte Hoofd. Tussen 1887 en 1969 vertrok hier de veerboot naar Schiermonnikoog.
Zoutkamp
Op de plek waar nu Gruno motorjachten zit, was vroeger de visafslag gevestigd. Het gebouw van de jachtwerf herbergt inwendig...
Reitdiepskade 19
9974 PJ Zoutkamp
De zeekering loopt vanaf hier door naar het oosten, maar wij volgen de havendam die noordwaarts het Wad op steekt. In de...
Haven
Lauwersoog
Schrijf je nu in voor onze maandelijkse nieuwsbrief en ontvang alle tips, arrangementen en nieuwtjes over de Wadden.