Stinzenplanten zijn vroegbloeiende planten die in de grond bollen, kleine knollen of wortelstokken hebben. De planten bloeien van januari tot in mei. Ze zijn te vinden op historische locaties waar de adel of vermogende bewoners ze in het verleden hebben aangeplant. Deze soorten weten zich te handhaven in een door de mens gemaakt milieu. Veel stinzenplanten houden van een kalkrijke grond met een goede bodemstructuur, veel bodemleven en een goede mineralenhuishouding. Kleigrond voldoet hier aan. Arme zandgrond is voor de meeste soorten stinzenplanten niet geschikt.
In Museum Martena komt het verleden tot leven. Je neemt een kijkje in het leven van oud-bewoners, bekende Franekers, geleerde vrouwen (Anna Maria van Schurman) en de Academie van Franeker. Je mag kijken, voelen, ruiken, horen en proeven.
Op het terrein van Cultuur-historisch centrum Uniastate bevindt zich een 13e eeuwse kerk met een rijk interieur en een fraai houtgesneden preekstoel. Ook de unieke replica/luchtspiegeling van de oude State staat op het terrein.
Het Poptaslot of Heringastate is een compleet bewaard landgoed uit begin 16e eeuw met slot, poortgebouw, tuinen, grachten, singels en een vrouwen gasthuis (hofje).
De Dekema State is van oorsprong een adellijke woning, waar tot 1996 verschillende families gewoond hebben. De State en de tuinen zijn nu opengesteld voor publiek.
Historische tuin met bloeiende stinzenflora bij de dokterswoning in het oude centrum van Stiens.
