- Rijksuniversiteit Groningen en Staatsbosbeheer
Het Lauwersmeergebied is één van de twee Dark Sky Parken van Nederland. Donkerte van de Wadden organiseert hier een breed aanbod van excursies, exposities in activiteitencentrum Lauwersnest, voorlichting en beleefplekken om het donker te beschermen en beleven.
Fase 1
In fase 1 heeft de Nacht van het Wad vier keer per jaar plaatsgevonden op vaste data. Tijdens deze nachten hebben verschillende ondernemers en organisaties donkerteactiviteiten aangeboden, en heeft Donkerte van de Wadden via het concept Nacht van het Wad reclame gemaakt voor deze activiteiten.
Fase 2
In fase 2 kunnen toeristen iedere nacht hun eigen Nacht van het Wad boeken door het constante aanbod van donkerteactiviteiten. Donkerte van de Wadden zet een netwerk van donkerteondernemers op en faciliteert de benodigde kennis, materialen en marketing voor het organiseren van de donkerteactiviteiten. Dit alles met het doel om aan het einde van fase 2 een zelfstandig bestaand netwerk te hebben opgebouwd met financiëel winstgevende donkerteactiviteiten.
Nacht van het Wad heeft drie onderdelen:
1. Ondernemersnetwerk
- 6 bijeenkomsten voor ondernemers en organisaties om ze te informeren en inspireren
- Een Nacht van het Wad congres waar deelnemers van het netwerk hun kennis kunnen uitwisselen
- Een intranet voor betrokkenen
- Een exposurepakket waarmee aangesloten ondernemers en organisaties zich digitaal en fysiek kenbaar kunnen maken als Nacht van het Wad-ondernemer
2. Donkerteactiviteiten
Donkerte van de Wadden helpt ondernemers met het organiseren van donkerteactiviteiten met de volgende initatieven:
- 6 donkertemodules (uitgewerkte donkerteactiviteiten)
- Een database van experts die door ondernemers kunnen worden ingeschakeld bij het organiseren van donkerteactiviteiten
- Een database van leveranciers die nuttig kunnen zijn bij het organiseren van donkerteactiviteiten
- Een helpdesk voor coaching en ondersteuning van donkerteactiviteiten
3. Marketing
- Op de website nachtvanhetwad.nl zijn alle donkerteactiveiten en -ondernemers te vinden.
- Met een permanente marketingcampagne wordt Nacht van het Wad zichtbaar en vindbaar.
- De Nacht van het Wad-reisgids bevat alle relevante informatie voor de duurzame toerist die het donker wil beleven.
De science-truck krijgt een speciale Donkerte-module.
Het mobiel planetarium van het Kapteyn Instituut van de universiteit wordt uitgebreid met een Donkerte-show
Bij deze mobiele, interactieve opstelling kunnen kinderen en volwassenen bij ieder punt op de route iets leren over donkerte
Carousel, gebruik pijltjestoetsen om te navigeren.
Rijksuniversiteit Groningen, de vereniging van eigenaren Natuurdorp Suyderoogh, Staatsbosbeheer, vrijwilligers
Rond Suyderoogh zijn er verschillende wandelroutes die dagelijks gebruikt worden door omwonenden en toeristen uit de wijde omgeving. Door twee nieuwe wandelpaden te creëren kunnen families, natuurliefhebbers en donkerte toeristen nu ook de donkerte ervaren, beleven en waarderen.
We creëren twee donkerte-themawandelingen rond Suyderoogh: een planetenpad van ±5km en een 'ontstaan van het heelal'-pad van ±3 kilometer. Beide wandelingen combineren een mooie wandeling met interessante interactieve sterrenkundige kennis. Het planetenpad richt zich daarbij op het leren kennen van ons eigen zonnestelsel (planeten en afstanden daartussen op schaal), terwijl het ontstaan van het heelal-pad de geschiedenis van ons universum toont (met de tijd tussen gebeurtenissen uitgedrukt in de afstanden). Voor het planetenpad gebruiken we fysieke schaalmodellen van de planeten. Voor het ontwerp zullen lokale en nationale kunstenaars worden gevraagd.
Milieufederatie Noord Holland, Puur Terschelling, VRRoom, Planetarium Franeker
Puur Terschelling biedt al lange tijd donkerte- en sterrenexcursies in het Dark Sky Park aan. Ze willen hun aanbod graag uitbreiden met een VR-beleving zodat bezoekers overdag of tijdens slecht weer toch de donkerte kunnen beleven.
Te midden van het Kwekerijbos nabij Nes op Ameland staat een oude schuur met een rijke historie. Hier ontwikkelt Donkerte van de Wadden onderdelen:
1. Donkerte educatieruimte
Leerlingen van eilandscholen en bezoekende scholen maken hier kennis met donkerte en het belang daarvan. De ruimte is ook beschikbaar voor eilander verenigingen om samen te komen en van de donkerte te genieten.
2. Buiteninrichting
Rondom de Kwekerijschuur maken we een plek waar bezoekers van de sterrenhemel kunnen genieten. Er worden zit- en ligplekken gerealiseerd met daarbij informatie over de nachtelijke flora, fauna en de sterrenhemel.
3. Nachttuin
Op een open perceel in het bos leggen we een nachttuin aan, hiermee versterken we de nachtelijke flora en fauna. De tuin bij de Kwekerijschuur hoort bij onze andere nachttuinen, verderop leer je hier meer over.
4. Activiteiten
In het hoogseizoen zijn er stagiaires in het pand die activiteiten organiseren rondom het thema Donkerte. Dit alles gaat in samenwerking met het Natuurcentrum op Ameland, om zo een mooi aanbod van natuureducatie op Ameland te bieden.
Op Terschelling versterken we het Dark Sky Park door middel van activiteiten en de Natuurschuur van Staatsbosbeheer bij Lies. Het project heeft drie onderdelen:
1. Verbouwing tot Natuurschuur
De Natuurschuur wordt klaargemaakt om 20.000 bezoekers per jaar te ontvangen
2. Voorlichtingsruimte
Hiermee kunnen we bezoekers informeren en inspireren over het belang van donkerte. De komt hier de expositie De natuur van de nacht.
3. Dark Sky beleefpunt
Bezoekers kunnen materialen lenen om het Dark Sky Park te ontdekken, zoals telescopen en sterrenkaarten.
Aan de oevers van de Dollard staat het bezoekerscentrum Dollard van het Groninger Landschap.
Van april tot en met september staat op de dijk bij het natuurgebied een zeehondenkijkwand. Voor het programma Donkerte van de Wadden toveren we deze plek in de wintermaanden om tot sterrenkijkpunt. Ook wordt dit een pleisterplaats voor donkerte-activiteiten. Het sterrenkijkpunt bestaat uit:
1. Sterrenkijkbanken vlakbij het waarneemplatform
2. Een informatiebord over de nachthemel op de dijk
3. Stroompunten voor het aansluiten van astronomische apparatuur
Milieufederatie Noord Holland
Op het terrein van Hotel en Bungalowpark Prins Hendrik ontwikkelen we een vrij toegankelijke belevingsplek.
1- We plaatsen een grote houten ligbank vanaf waar je de sterrenhemel kan bekijken. In het middel van de cirkelvormige bank vind je een sterrenkaart op de grond.
2- Prins Hendrik wordt één van de uitleenpunten van telescopen voor het project Donker Dichtbij
3- De belevingsplek wordt het startpunt voor excursies die Prins Hendrik voor gasten en bezoekers organiseert
Rijksuniversiteit Groningen, gemeente Het Hogeland, lokale groenopleidingen
In het noorden van Groningen ligt aan de zeedijk Noordpolderzijl de kleinste zeehaven van Nederland. Deze bijzonder duistere en stille plek is perfect om de donkerte te beleven. Dat doen we op de volgende manier:
1. Informatievoorziening
Bezoekers kunnen meer leren over het belang van het donker door verschillende informatieborden rondom het gebouwtje bij de haven, het Zielhoes.
2. Nachttuin
Rondom 't Zielhoes leggen we een nachttuin met nachtnatuur aan.
3. Sterrenkijklounge
Op de groenstroom naast de dijk plaatsen we verschillende ligbanken waarop je heerlijk kunt sterrenkijken. Ook hier komt een sterrenkaart op de grond.
4. Faciliteren ervaren sterrenkijkers
Stopcontacten in de buurt van de dijk voor bijvoorbeeld telescopen maakt de locatie een aantrekkelijke sterrenkijkpunt voor amateur astronomen.
5. Donkerte speeltuin
Ter promotie van de lokale horeca en om donkerte toeristen van alle leeftijden aan te spreken ontwikkelen we samen met de gemeente speeltoestellen tussen 't Zielhoes en de dijk. De toestellen zullen aansluiten bij het donkerte-thema
6. Startpunt donkerte-activiteiten
In samenwerking met lokale ondernemers en instanties zetten we donkerte-activiteiten op rondom de dijk bij Noordpolderzijl.
Door heel het Waddengebied leggen we samen met lokale initatieven en ondernemers speciale Nachttuinen aan. Hier groeien planten die nachtdieren aantrekken.
Veel donker kun je met het blote oog ervaren, maar met de juiste apparatuur valt er nóg meer te ontdekken. Met Het Donker Dichtbij verbeteren we de donkertebeleving in het Waddengebied door het toegankelijk maken van waarneemapparatuur en het faciliteren van donkerteactiviteiten.
1. Uitleentelescopen
Vanuit 10 tot 15 uitleenlocaties verspreid over het Waddengebied kunnen toeristen en geïnteresseerden telescopen lenen. Ook kunnen op een aantal van deze locaties ook bat-detectors, nachvlindervallen en wildcamera's worden geleend.
2. Database Donkerte-ambassadeurs
In fase 1 is een training voor Donkerte-ambassadeurs opgezet. In fase 2 wordt deze training ingezet om vrijwilligers op te leiden tot Donkerte-ambassadeurs die door ondernemers kunnen worden ingezet voor donkerte-activiteiten.
3. Trainingen voor jongeren in samenwerking met IVN
IVN organiseert enkele Nature Bits over de donkerte in noord Nederland en Donkerte van de Wadden biedt hierbij een uitgebreid avondprogramma aan. Zo kunnen deze jongeren zich aan sluiten in het ambassadeursnetwerk of als vrijwilligers aan de slag bij donkerteprojecten.
Bij het Wieringer eilandmuseum Jan Lont is een sterrenkijkbank geplaatst. In het museum kunnen toeristen de expositie 'Op pad door dag en nacht' bezoeken.
